گفت و گو با پروفسور زهرا رنجبر، برنده ی جایزه ی زنان در علم: تشویق می تواند الگوساز باشد
بسپار/ ایران پلیمر می نویسد، اولین دوره ی جایزه “زنان در علم” یا جایزه ی مریم میرزاخانی در پایان مردادماه امسال با حضور محمد فرهادی وزیر وقت علوم، تحقیقات و فناوری در کتابخانه ملی ایران برگزار شد. در این نشست شانزده زن محقق در گروه‌های علوم پایه، پزشکی، فنی – مهندسی، کشاورزی، علوم انسانی و هنر تقدیر شدند.
پروفسور زهرا رنجبر، نخستین استاد تمام رشته علوم و تکنولوژی رنگ در کشور، دانش آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر و ریاست فعلی مؤسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش یکی از دریافت کنندگان این جایزه بود.
از اینکه افتخار داریم وی را به عنوان ویراستار علمی این مجله همراه داشته باشیم، خرسند و مفتخریم. با او در مورد معیار ها و اهداف این جایزه و همچنین نقش آن در رشد و بالندگی زنان در عرصه علم و فناوری را جویا شویم.گفت و گو کردیم.
بسپار- ضمن عرض تبریک برای کسب این افتخار، جنابعالی با چه معیار هایی برنده این جایزه شدید؟
رنجبر: از لطفتان سپاسگزارم.
در این انتخاب کلیه ی فعالیت های علمی شامل مقالات، کتب، اختراعات ثبت شده، طرح ها و دستاوردهای پژوهشی و فناورانه و انجام فعالیتهایی در راستای توسعه و ترویج علم نقش کلیدی داشته اند.
بسپار- این جایزه چه اهدافی را دنبال می کند؟
رنجبر: بر اساس اظهارات مسوولین، هدف اصلی، شناسایی و معرفی پژوهشگران برگزیده که تولیدکننده دانش واقعی هستند و ایجاد فرصت های بیشتر برای ارتقای پژوهشگران زن عنوان شده است.
بسپار- این جایزه را در فعالیت و بالندگی جامعه زنان دانشمند دارای چه آثاری می دانید؟
رنجبر: اعطای چنین جایزه هایی می تواند الهام بخش زنان علاقهمند به حوزه علم و پژوهش باشد. به بیان دیگر، میتواند نوعی الگوسازی برای نسل بعدی و جوان جامعه باشد.
بسپار- آیا مشابه این جایزه در سایر کشورها نیزاعطا می شود؟
رنجبر: بله در بسیاری کشور ها نظیر چنین جوایزی وجود دارد.
بسپار- آیا شما شخصا موافق این تفکیک جنسیتی در جشنواره ها و جوایز برای زنان هستید؟ زنان کارآفرین، زنان دانشمند و …
رنجبر: از نظر من مهم ترین بخش این جوایز، تاثیرگذاری آن است. این تاثیر می تواند امیدبخش قشر مهمی از افراد جامعه یعنی زنان باشد. شاید این برنامه ها نوعی تاکید بر اهمیت بالندگی زنان و نقش انکارناپذیر آن ها در رشد و توسعه جامعه است.
بسپار- چالش های حضور زنان در جوامع علمی را در چه می دانید؟ هر چند خود شما این سدها را شکسته اید و ریاست یکی از پژوهشگاه های برتر کشور را بر عهده دارید.
رنجبر: بدیهی است زنان نسبت به مردان برای پیشرفت در سطوح عالی نیاز به صرف انرژی مضاعف دارند. البته نگاه جنسیتی حتی در کشورهای توسعه یافته هم وجود دارد و علاوه بر آن همواره وظیفه یا شغل مهم دیگری برای زنان متصور میشود که قابل واگذاری نیست. بنابراین قدم گذاری در چنین مسیرهایی برای زنان با صرف انرژی و انگیزه ی خیلی بیشتری همراه است.
بسپار- برای دخترانتان و دیگر فرزندان این سرزمین چه خواسته به خصوصی دارید؟
رنجبر: آرزو می کنم روزی دختران سرزمینم بدون دغدغهی جنسیتی برای دستیابی به رویاهاشان گام بردارند و نسبت به هم نسلان ما مسیر هموارتری را برای موفقیت در عرصه های مختلف طی کنند.
