کالاهای وارداتی در گمرک یک روزه ترخیص می شوند

بسپار می نویسد، تا دلتان بخواهد سازمان‌های متعدد در امور گمرکی دخالت دارند» همین امر به تنهایی کافی است تا زمان ترخیص کالا طولانی شود و از استانداردهای جهانی فاصله بگیریم.
هرچند گمرک مجری سیاست‌های دستگاه‌های مختلف است اما نسبت به حدود ۲ سال گذشته عملکرد رضایت‌بخشی داشته است که هنوز هم این روند ادامه دارد. تسریع و تسهیل در فرآیند ترخیص کالاها یکی از موضوعات مهمی است که باید به‌طور جدی به آن پرداخت تا بتوان در بازارهای جهانی هم حرفی برای گفتن داشت. به تازگی نیز مدیرکل برنامه‌ریزی و بهبود سیستم‌های گمرک ایران از یک روزه شدن فرآیند واردات خبر داد و اظهار کرد: فرآیند واردات کالا در گمرک که پیش از این از ۲۶ روز به ۳ روز کاهش یافته بود با اقدامات انجام شده، در آینده به یک روز می‌رسد.حسین کاخکی، با اشاره به برنامه‌ریزی گمرک برای افزایش سرعت تسهیل و تسریع گردش و ترخیص کالا اظهار کرد: این موضوع مستلزم ابزاری است، تا بتوان براساس آن به اهداف ترسیم شده دست یافت. وی تاکید کرد: در وهله اول از نیروی انسانی به گونه‌ای می‌توان استفاده کرد که در عین رسیدن به هدف کنترل و نظارت نیز وجود داشته باشد و در این راستا سازمان‌های تجارت جهانی روی فاکتور تسریع و تسهیل امور و کاهش زمان انجام کار در گمرکات کشورها تاکید می‌کنند.
مدیرکل برنامه‌ریزی و بهبود سیستم‌های گمرک ایران با بیان اینکه بانک جهانی عواملی مانند دریافت اسناد، زمان و هزینه را در رتبه‌بندی گمرکات لحاظ می‌کند، تصریح کرد: استفاده از فناوری اطلاعات برای بهبود فرآیندها در دستورکار قرار گرفته تا تشریفات تسهیل و پس از آن کاهش هزینه را به دنبال داشته باشد.این مقام مسئول یادآور شد: براساس قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر گمرک مسئول اجرای این پنجره بوده و بقیه دستگاه‌ها باید نماینده خود را معرفی کنند و مجوزها را به صورت الکترونیک در اختیار گمرک قرار دهند. کاخکی افزود: این پنجره در دنیا مرسوم است و از سوی کشورها برای رسیدن به اهداف اجرا می‌شود. وی درباره کاهش زمان انجام تشریفات گمرکی گفت: نخستین اقدام در ایجاد اظهار از راه دور برای مراجعان و تاجران اصلاح فرآیندهادر ۳بخش صادرات، واردات و ترانزیت است که در دستور کار قرار گرفته است.به گفته مدیرکل برنامه‌ریزی و بهبود سیستم‌های گمرک ایران افق زمانی برای این رویه‌ها ترسیم شده تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن کالا از گمرکات ترخیص شود. اکنون در دنیا واردات و صادرات حداکثر در یک روز انجام می‌شود.

تعدد مجوزها برای ترخیص کالا
وی با تاکید بر اینکه مشکل کنونی برای کاهش زمان واردات مربوط به مجوزهاست گفت: در صورتی که این مجوزها از سوی دستگاه‌های همکار گمرک به‌طور الکترونیکی و در کوتاه‌ترین زمان صادر شود فرآیند واردات یک روز به‌طول خواهد انجامید.کاخکی از دیگر مشکلات مربوط به واردات را تعدد مجوزها و سازمان‌های همکار دانست و یادآور شد: مجوزهایی که برای ترخیص یک کالا وجود دارد متعدد بوده و در مقایسه با دیگر کشورها وضع خوبی نداریم. همچنین بالا بودن تعداد ردیف‌های کالایی و نیاز آنها به استاندارد، قرنطینه، بهداشت و دامپزشکی از مسائل دیگر واردات محسوب می‌شود.این مقام مسئول ادامه داد: برای اصلاح فرآیندها و کاهش تعداد مجوزهای ترخیص کالا استفاده از فناوری اطلاعات و آنچه که اکنون از طریق سامانه جامع گمرک اجرا می‌شود، اجتناب‌ناپذیر است و از این طریق می‌توان از هرگونه سوءاستفاده جلوگیری کرد.وی با اشاره به اینکه آزمایش دوباره برخی کالاها که امتحان خود را پس داده‌اند زمان زیادی برای ترخیص صرف می‌کنند بیان کرد: صدور سند کاغذی و استفاده از فرآیندهای دستی منجر به سوء استفاده شده وبه همین علت ناگزیر فناوری‌های نوین و الکترونیک در گمرک استفاده می‌شود.کاخکی هدف ترسیم شده در افق سال ۹۶ را الکترونیکی شدن تمام فرآیندها و کل اسناد گمرکی در دستگاه‌های همکار عنوان کرد و افزود: درحال‌حاضر ثبت سفارش به صورت الکترونیکی انجام شده و این سازمان آمادگی دارد، به دستگاه‌های همکار خود این امکان را بدهد، تا از بستر سامانه جامع مجوزها را ارائه کنند.مدیرکل برنامه‌ریزی و بهبود سیستم‌های گمرک ایران به وضعیت طبقات تعرفه‌ای در کتاب مقررات صادرات و واردات سال گذشته اشاره کرد و گفت: یکی از مشکلات نظام واردات کشور به متعدد بودن طبقات تعرفه‌ای باز می‌شود. درحال‌حاضر ۱۰هزار و ۷۷۲ ردیف تعرفه در این کتاب وجود دارد که ۷هزار و ۲۷۷ ردیف آن دارای ماخذ حقوق ورودی ۴ تا ۱۰۰درصد بوده و دامنه‌ای متشکل از ۱۴ طبقه است که ماخذ ۴درصدی مربوط به ۲هزار و ۵۱۷ ردیف تعرفه‌ای و سهم ۶۰درصدی ارزش واردات است.

با استاندارد جهانی فاصله داریم
در همین حال رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران زمان ترخیص گمرک را از استانداردهای بین‌المللی بسیار بالاتر دانست و گفت: مواردی که در دویینگ بیزنس اعلام می‌شود، رتبه ایران را پایین می‌آورد. مجیدرضا حریری به صمت گفت: بخشی از این مشکل به ساختار گمرک و سازمان بنادر مربوط است که باید از پایه حل شود. وی با تاکید بر اینکه سازمان‌های متعددی در امور گمرکی دخالت دارند، افزود: باید اراده‌ای وجود داشته باشد و موضوعاتی مانند توسعه صادرات و مدیریت واردات به‌طور جدی پیگیری شود. به گفته حریری، برنامه‌هایی که گمرک در دولت یازدهم طراحی کرده روند مثبتی داشته است. برنامه‌هایی مانند تشکیل پنجره واحد تجاری و الکترونیکی کردن امور در بخش تجارت. همانطور که امروز نسبت به ۲ سال پیش وضع بهتری دارد به‌طور قطع با ادامه همین روند روزهای بهتری را هم می‌توان پیش‌بینی کرد. رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: سیاست هماهنگ و یکنواختی وجود ندارد چرا که تعدد مجوزها برای ترخیص کالا نیز خود مشکل آفرین است.وی با اشاره به عضویت ایران در سازمان جهانی تجارت، گفت: این موضوع که در برنامه پنجم مطرح شده بود در ابلاغیه برنامه ششم لحاظ نشده است. این در حالی است که یکی از شرط‌های پیوستن به دبلیوتی‌او تسریع و تسهیل امور گمرکی است. به گفته رییس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران، آنچه در گمرک انجام می‌شود ۳ روز است اما باید قبل از آن را هم دید که سازمان‌های متعددی مانند استاندارد، وزارت بهداشت قرنطینه و… درگیر هستند.

فرآیند یک ساعته صادرات
مدیرکل گمرک تبریز نیز با تاکید بر اینکه فرآیند ترخیص کالا به شدت کاهش یافته است، اظهار کرد: فعالیت‌های گمرک در دولت یازدهم در فرآیند تجارت تاثیر بسزایی داشته است. ناصر نوروزی در گفت‌وگو با صمت تصریح کرد: همانطور که در کل گمرکات کشور شاهد کاهش زمان ترخیص کالا بوده‌ایم، گمرک تبریز هم در این امر رکورددار است، به نحوی که فرآیند صادرات در این گمرک به کمتر از یک ساعت رسیده است. وی با اشاره به سیاست‌های اجرایی کلی گمرک، افزود: فرآیندهای اجرایی و حذف نسبی بوروکراسی منجر به تسریع و تسهیل فرآیندهای ترخیص کالا شده است.

منبع: صمت