اختصاصی بسپار/ گفت و گو با جمشید رفیعی، عضو هیات مدیره انجمن پلی یورتان: از سرمایه گذاران برای تولید مواداولیه پلی یورتان ها دعوت می کنیم

بسپار/ایران پلیمر انجمن پلی یورتان نزدیک به دو سال است که تاسیس شده و براساس برنامه ها و اهداف تعیین شده مشغول فعالیت است. بنابراین یک انجمن نوپا به شمار می رود که توانسته با حضور فعال در نمایشگاه های مرتبط ارتباطات خوبی با سایر نهادهای صنعتی پلیمر برقرار کند. گفت و گوی ما با جمشید رفیعی، عضو هیات مدیره انجمن در محل دفتر آن انجام شد که در ادامه می خوانید.

بسپار- پلی یورتان ها گروه بزرگی از مواد پلیمری هستند که در صنایع مختلفی از ساختمان، مبلمان، خودرو، چرم مصنوعی، لوازم خانگی و … مورد مصرف قرار می گیرند. اگر اجازه بدهید برای خوانندگان از این جا شروع کنیم که مواد اولیه تولید پلی یورتان ها چه موادی هستند؟ آیا در ایران تولید می شوند؟ با چه ظرفیت هایی و آیا واردات هم دارند؟ و تولیدکنندگان پلی یورتان فعال در کشور چه تعدادی هستند؟

رفیعی: به جهت نوع شرکت هایی که عضو انجمن هستند، ما محصول نهایی تولید نمی کنیم و در اصل فعالیت اعضای ما B2B  است یعنی از یک سری کارخانه‌جات مواد اولیه دریافت و در اختیار کارخانه های مصرف کننده آن قرار می دهیم. در این صنعت همه جای دنیا تعداد اندکی با ظرفیت های بالا مشغول به کار هستند تا بتوانند پاسخگوی نیاز صنایع پایین دستی خود باشند.

مواد اولیه ما عمدتا بر پایه پلی ال است که پلی اتر، پلی الی ست که در حال حاضر وارداتی است و برای 50 تا 60 درصد محصولات تولیدی ما مورد استفاده قرار می گیرد (البته بسته به نیاز محصول متغیر است). علاوه بر آن کاتالیست های پلی ال  هم در بخش واردات قرار می گیرند. تولید کنندگان فعال در انجمن به این شرح هستند: شش نفر از اعضا به صورت اختصاصی در صنعت کفش فعالیت دارند، حدود  پنج شرکت در بخش فلکسیبل (یا فوم های انعطاف پذیر) فعالیت می کنند، شش شرکت در بخش تولید پل استر فعال هستند، باقی مانده شرکت ها هم به طور فعال در هر دو بخش فلکسیبل و ریجید (سخت) کار می کنند. می توان گفت بیش از 40  درصد مواد موجود در صنعت پلی یورتان در داخل تولید می شود.

اصطلاحا این صنعت را صنعت بلندینگ نام می دهند. این دانش فنی در کنار مواد اولیه تامین شده است که یک محصول را تولید می کنند.

 

بسپار_آیا این صنعت جزو صنایع اشباع در کشور است؟ اگر نه میزان سرمایه گذاری برای ایجاد یک واحد تولید پلی یورتان چه قدر است؟

رفیعی: این صنعت از جهت تامین ظرفیت تولید تامین شده است. ما نزدیک به حدود 400 هزار تن ظرفیت تولید داریم. با توجه به آماری که موجود است و عملا تولیدات محصول نهایی نزدیک به حدود  200 هزار تن است، نیمی از این ظرفیت تولید خالی مانده و توصیه ای برای سرمایه گذاری در این بخش صنعت ندارم.

اما در بخش تامین مواد اولیه برای توسعه، زمینه های بسیاری وجود دارد و من شرکت ها را به سرمایه گذاری برای تامین مواد اولیه ترغیب می کنم چرا که هم مورد استقبال ما قرار می گیرد و هم ظرفیت بسیاری در این بخش وجود دارد، چه فروش مستقیم و چه فروش غیر مستقیم!

 

بسپار- فوم های پلی یورتان معمولا به چند دسته سخت، نرم و نیمه سخت تقسیم می شوند. چه چیزی این تقسیم بندی را به وجود می آورد و هر کدام از این گروه ها چه کاربردهایی دارند؟

رفیعی: محصولات اعضا از چگالی  10و 15 که برای عایق صوت مصرف می شود تا چگالی 1000 که برای جایگزین کردن چوب در صنعت مبلمان است، تولید می شود که به نوعی بستر وسیعی در تولیدات وجود دارد و کاربرد برای اکثر صنایع حاصل می شود.

ما در صنعت خودرو، ساختمان، عایق ها، صنعت کفش، لوازم خانگی و صنایع برودتی، مبلمان و صنعت نفت و گاز و استخراج معادن حضور بسیار پر رنگی داریم. می توان گفت این صنعت، هشت صنعت مادر دیگر را پوشش می دهد.

ما محصولات و صنایعی داریم که برای کمک به رفع مشکلات فصلی و حفظ محیط زیست بسیار موثر هستند. مشکل کشور در بحث انرژی اعم از کمبود گاز در زمستان ها و مشکل برق در تابستان هاست. ما محصولی داریم که از اتلاف انرژی جلوگیری و باعث ذخیره سازی انرژی می شود. محصول تولید شده فوم اسپری حرارت است که این فوم در زمان ساخت خانه به دیواره های بیرون پاشیده می شود و آن قسمت در برابر گرما و سرما عایق می شود. این امر یکی از راهکار های بسیار خوب هم برای مصرف کننده و هم تولید کننده در بحث صرفه جویی در انرژی است و می تواند خیلی کارگشا باشد.

موضوع بعدی ما صنعت مبلمان است که این صنعت در کشور ما رشد بسیاری داشته و کارخانه های وسیعی در این زمینه سرمایه گذاری کرده اند. استفاده از چوب مساوی‌ست با از بین رفتن جنگل ها و آلودگی هوا! برای این موضوع راه حل خوبی که وجود دارد جایگزینی مواد پلی یورتان در این صنعت است.

 

بسپار- ظرفیت تولید پلی ال در کشور چه قدر است؟

 رفیعی: ظرفیت فعلی تولید پلی ال حدود 200 هزار تن است اما رقم اسمی مطرح شده در کارخانه ها بالغ بر 400 هزار تن در سال می باشد. به همین جهت همانطور که قبلا اشاره کردم، این صنعت از جهت ظرفیت تولید  اشباع شده‌ست ولی از جهت تامین مواد اولیه، تامینی صورت نگرفته و فضا برای سرمایه گذاری کاملا باز است.

 

بسپار_انجمن تولیدکنندگان پلی یورتان شامل چند عضو است؟ با چه اهدافی تاسیس شده؟ و تا کنون چه فعالیت هایی داشته است؟

 رفیعی: تعداد اولیه اعضای این انجمن بسیار اندک بود ولی امروزه به بیست شرکت رسیده است. فعالیت هایی که داشتیم همسو با منافع مشترک تعریف شده مان بود.

در عین حال که در بازار شکل رقابتی در روابطمان وجود دارد، در انجمن رفاقت و اخوت در میان است. جلسات ماهیانه ای داریم که گفت و گوهایی با اعضای انجمن صورت می گیرد.

یکی از رسالت های اصلی این انجمن از ابتدای تاسیس، اخذ حمایت از وزارت صنعت برای محصولات تولیدی اعضا بوده که مکاتبات بسیاری داشتیم تا از واردات محصولات تولیدی اعضا جلوگیری بشود. چرا که واردات باعث می شود واحد های تولیدی نتوانند از حداکثر ظرفیت تولید خود بهره برداری کنند.

همکاری هایی صورت گرفته اما تا به امروز نتوانسته ایم به نتایج مطلوب و مورد انتظار دست پیدا کنیم.

موضوع بعدی توسعه بازارهای صادراتی و البته بازارهای داخلی بوده که با همین هدف در نمایشگاه های تخصصی بسیاری شرکت کردیم.

امکانات علمی کشور بحث بعدی ماست که با پژوهشگاه ها و با بخش دانشگاهی این صعنت در ارتباط هستیم. فعالیتی که ما برای منفعت اعضا داریم، ایجاد ارتباطات با انجمن های دیگر شبیه به خودمان در خارج از کشور(مثل ترکیه، پاکستان و هند) است.

 

بسپار- آیا این صنعت پتانسیل صادرات مستقیم نیز دارد؟

رفیعی: پروسه کاری و تولیدی ما تقریبا مشابه بقیه کشور ها است اما ما از سه مزیت خوب برخوردار هستیم که به آنها اشاره می کنم. یکی از آنها ایزوسیانات است به عنوان جزء دوم محصول ما که در کشور توسط پتروشیمی کارون تولید می شود. این امر مزیتی‌ست که می توانیم به فکر صادرات باشیم.

دومین مزیت، ارزان بودن انرژی نسبت به کشورهای هدف صادراتی است و سومین مزیت در مورد نیروی انسانی اجرایی و مهندسی در بخش تحقیق و توسعه و دانش فنی است که رشد بسیار خوبی هم داشته است.

ما در چند سال گذشته کلیه مواد اولیه زیره کفش را وارد می کردیم ولی امروزه با توسعه ای که در بین اعضای انجمن شکل گرفت، واردات در این بخش به صفر رسیده و علاوه بر آن زمینه های صادرات برای ارائه به کشور های هدف فراهم شده است. این موضوع نوید این را می دهد که شرکت های عضو انجمن نه تنها تامین مواد مورد نیاز داخلی را انجام می دهند بلکه صادرات را نیز در پیش رو دارند.

 

بسپار- وضعیت اقتصادی فعلی کشور چه اثراتی روی تولیدکنندگان پلی یورتان دارد؟ مثبت و یا احتمالا منفی؟

رفیعی: وضعیت اقتصادی فعلی کشور شاید روی کار ما اثر چشم گیری نداشته باشد ولی با توجه به اینکه ما یک صنعتی هستیم که با اکثر صنایع مادر در ارتباطیم و به نوعی چرخ دنده های محرک آن مثل صنایع خودرو، لوازم خانگی، صنایع برودتی و … در ارتباط هستیم، حتما این امر در کار ما هم نمود پیدا می کند.

مشکل اساسی ما در تولید داخلی تامین مواد اولیه، تامین نقدینگی و مسائل ارزی و نواسانات موجود در آن است که چالش هایی در آن ایجاد شده. اول باید این مشکلات مرتفع بشوند تا بتوان رشد این صنعت را شاهد بود.

 

بسپار- بحث تولید پایدار و اقتصاد چرخشی در تولید پلی یورتان ها چگونه است؟ آیا بازیافت پذیر هستند؟ فعالیتی در این زمینه انجام شده؟

رفیعی: بازیافت در صنعت ما به نوعی استفاده مجدد از مواد برای مصارف دیگر است. برای مثال ضایعات فلکسیبل با ترکیب مواد خاصی تبدیل به ورق هایی در صنعت مبلمان می شود، به تازگی دانشی در حال بررسی‌ست که از این ضایعات در تولید پایه پلی ال استفاده بشود و می توان گفت هیچ مواد پلی یورتانی نیست که نتوان آن را به چرخه تولید بازگرداند.

بسپار- و در پایان؟

رفیعی: روی صحبت بنده با خوانندگان‌ این مصاحبه است. گروه سرمایه گذار … خواهش بنده این است که بر روی تولید مواد اولیه فکر و تصمیماتی در خصوص سرمایه گذاری صورت بگیرد تا وابستگی ها به خارج از کشور کاهش پیدا کند. شرکت های دانش بنیانی بیایند و با اطلاعاتی که ما در اختیارشان می گذاریم، روی مواد اولیه تحقیق کنند و آن را توسعه بدهند. از مسوولین هم می خواهم که به محصولات تولید داخلی و تولیدکنندگان اهمیت بدهند و حمایت هایی از سوی آنها دریافت کنیم که می تواند زمینه ساز افزایش سرمایه گذاری و افزایش قدرت تولید باشد 

(ادامه دارد …)

متن کامل این مقاله را در شماره 243 ماهنامه بسپار که در نیمه دی ماه 1401 منتشر شده است بخوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه  و  فیدیبو  قابل دسترسی است.