یادداشتی بر نمایشگاه PlastEurasia2022/ یک جایی باید به خود بیاییم

بسپار / ایران پلیمر هرچند ادعای برگزارکنندگان EurasiaPlast سی و یکم، در مورد اینکه این نمایشگاه سومین نمایشگاه بزرگ صنعت پلاستیک در جهان است، چندان دقیق و منطبق با واقعیت نیست ولی با توجه به جایگاه منطقه ای و تعداد بازدیدکنندگان و غرفه‌گذاران در این دوره، دور از ذهن هم به نظر نمی‌رسد که در میان نمایشگاه های بزرگ پلاستیک جایی ویژه برای خود باز کرده باشد، آن هم در کشوری که نه نفت دارد و نه تمایلی به تولید درجه یک. صنعتی بسیار شبیه به صنعت ایران در نمایشگاهی بسیار شبیه به ایران پلاست. اما چه می‌شود که این تفاوت فاحش بین ما و ترکیه به وجود می‌آید؟ از بحث تحریم و فشارهای اقتصادی که بگذریم (همانطور که در گذشته، سال‌هایی هم بوده که این فشارها کمتر باشد اما هیچگاه ایران پلاست روند رو به رشد خود را خصوصا در حوزه بین المللی و حتی جذب کشورهای دوست، نتوانسته حفظ کند)، فکر می‌کنم کمی هم باید به خودمان نگاه کنیم. صنعت ما عموما به دنبال تکنولوژی و بهبود عملکرد نبوده و صرفا کاهش هزینه و افزایش سود را هدف گرفته است که با توجه به کشورهای هدف صادراتی فعلی، استراتژی اشتباهی هم نیست، اما روشی مطمئن برای آینده قطعا نخواهد بود.
در هر حال، در چنین شرایطی، کشوری که بیش از ۵۰ درصد مواد اولیه‌اش را از کشورهایی مثل ایران، عربستان و کره جنوبی وارد می‌کند، بزرگ‌ترین نمایشگاه پلاستیک منطقه را برگزار می‌کند. پلاست اوراسیا با حضور حدود ۱۰۰۰ شرکت از ۴۲ کشور جهان (در آخرین دوره ایران پلاست حدود ۶۰۰ شرکت عملا از یک کشور حضور داشتند) و بیش از ۶۵ هزار بازدیدکننده از ۱۲۳ کشور جهان (آماری از بازدیدکنندگان ایران پلاست در دسترس نیست) یکی از پراقبال ترین دوره‌های خود را پشت سر گذاشت.
فضای نمایشگاهی هم به شکل چشم‌گیری افزایش یافته بود و ۳ سالن جدید به این نمایشگاه اضافه شده بود که خود نشان‌دهنده رشد آن است. نکته دیگری هم که بسیار به چشم من به عنوان فردی خارج از این صنعت آمد، حضور پرتعداد دانش‌آموزان در این نمایشگاه بود. دبیرستانی‌هایی که برای گردش علمی توسط مدرسه به نمایشگاه آمده بودند و اتفاقا بسیار هم مشتاق یاد گرفتن و کشف این صنعت بودند و قطعا در آینده نه چندان دور، بخش بزرگی از نیروی کار این صنعت را تشکیل خواهند داد. ما هم همچنان درگیر ارتباط بین صنعت و دانشگاه هستیم و همگی از هم گلایه می‌کنیم که مشکل از طرف دیگر است.
واقعیت این است که از نمایشگاه پلاست اوراسیا نباید انتظار ارایه به روزترین تکنولوژی‌های ماشین‌آلات و یا سبزترین مواد اولیه را داشت. این نمایشگاه هم مثل ایران پلاست یک نمایشگاه فروش محصول است که کار خود را به شکل خوبی برای شرکت‌کننده انجام می‌دهد. بعد از ترکیه که طبیعتا بیشترین غرفه‌گذار را داشت، چین و ایران به ترتیب بیشترین تعداد حضور را داشتند. شرکت‌های چینی بیشتر در بخش ماشین‌آلات و به صورت متحدالشکل در پاویون این کشور حاضر بودند و شرکت‌های ایرانی عموما با عرضه مواد اولیه به صورت پراکنده حضور داشتند. البته دو پاویون انجمن تولیدکنندگان مستربچ و کامپاند و شرکت‌های دانش‌بنیان هم فعال بودند. حضور یک مرکز پژوهشی و آموزشی (پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی) شاید یکی از نخستین تجربه ها بود که در نمایشگاه یاد شده و یا هدف ارایه دستاوردهای تجاری سازی شده اعضای هیات علمی این پژوهشگاه رقم خورد. بحث پتروشیمی‌ها هم که از باقی ایرانی‌ها جداست و آنها در سالنی جداگانه و غرفه‌های نسبتا بزرگ حضور داشتند.
از کشورهای دیگر تنها هند به صورت مجموعه ملی و از طرف وزارت صنایع کوچک و متوسط در این نمایشگاه شرکت کرده بود. با شرکت‌های ایرانی که صحبت می‌کردم اکثرا از حضور و بازدید تعداد بالای شرکت‌کنندگان ایرانی و خارجی راضی بودند و خیلی از آنها هم مذاکرات امیدوارکننده‌ای با خارجی‌ها داشتند که البته با توجه به شرایط حال حاضر ایران، اکثرا به کشورهای خاصی محدود شده بود. شرکت‌های صاحب نام دنیا در فناوری پلیمر هم با توجه به نزدیکی این نمایشگاه به نمایشگاه K2022 که تنها کمی بیشتر از یک ماه قبلتر برگزار شده بود، تنها از طریق نمایندگان خود در ترکیه در نمایشگاه شرکت کرده بودند و حضور چشمگیری نداشتند.

فرنام نامور