اختصاصی بسپار/ گفت و گو با دکتر مصطفی بغدادی، مدیر توسعه اکوسیستم صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری: اقتصاد دانش بنیان در کشور باید جدی گرفته شود

بسپار/ایران پلیمر در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳) و نیز اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قانون حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری ها و اختراعات، در سال ۱۳۸۹ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و به تأیید شورای محترم نگهبان رسید و در همان سال برای اجرا به دولت ابلاغ شد و هیات وزیران آیین نامه اجرایی این قانون را در اواسط سال ۱۳۹۱ تصویب کرد.
مطابق ماده ۵ این قانون در راستای تحقق اقتصاد دانش بنیان و فناوری محور و تکمیل زنجیره ایده تا بازار، نهادی مالی به نام صندوق نوآوری و شکوفایی در اواخر سال ۱۳۹۱ تاسیس شد.
این صندوق به منظور تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات، کاربردی کردن دانش و دستاوردهای پژوهشی و تکمیل زنجیره ایده/ محصول/بازار از شرکت های دانش بنیان پشتیبانی و حمایت کرده و خدمات مالی و اعتباری از جمله کمک، تسهیلات و مشارکت برای آنها تامین می کند. به طور کلی هدف نهایی صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان یک نهاد توسعه ای کمک به رونق اقتصادی کشور از طریق حوزه های دانش بنیان و فناوری های برتر است.
گفت و گوی بسپار با دکتر مصطفی بغدادی، مدیر توسعه اکوسیستم صندوق نوآوری و شکوفایی را در ادامه می خوانید.

بسپار_ صندوق نوآوری و شکوفایی با چه اهدافی تاسیس شد و چه قدر از این اهداف محقق شده است؟
بغدادی: قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان در سال ۸۹ مصوب شد و در راستای یکی از بندهای این قانون و برای کمک به تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات و کاربردی کردن این دانش فنی ایجاد شده، صندوق نوآوری و شکوفایی تاسیس شد تا بتواند تسهیلات مورد نیاز را فراهم کند. به عبارتی ماموریت صندوق، تامین مالی اکوسیستم فناوری و نوآوری ایران بود. اساسنامه صندوق در سال ۹۱ به تایید شورای نگهبان رسید و دوره اول هیات عامل صندوق تشکیل شد. در سال ۹۳ اولین سهم سرمایه به صندوق تخصیص پیدا کرد و صندوق شروع کرد به پرداخت تسهیلات. سرمایه اولیه صندوق هم ۳ هزار میلیارد تومان بود و با این عدد اقدام به تأمین مالی اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور کرد. در سال ۹۷ نیز هیات عامل سوم صندوق تشکیل شد و از آن زمان تا به الان این هیات عامل مشغول فعالیت و همکاری است.
به‌صورت کلی اگر بخواهیم ساختار صندوق را نیز توضیح دهیم به این صورت است که؛ صندوق یک هیات امنا دارد که در راس آن ریاست محترم جمهور قرار دارد و اعضای هیات امنا هم وزیر علوم و تحقیقات و وزیر بهداشت و وزیر امور اقتصاد و دارایی، وزیر صمت، رئیس کل بانک مرکزی، معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور و همین طور رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور هستند. به غیر از این اعضا، اعضای حقیقی صندوق هم هستند که آقایان ترکان، دکتر واعظی و آقای آذری جهرمی هستند. آقای دکتر وحدت، ریاست صندوق را در این دوره بر عهده دارند و ریاست هیات عامل با آقای دکتر الیاسی و آقایان دکتر نمکی، دکتر ملک زاده، حیاطی و کشمیریان هم اعضای هیات عامل فعلی صندوق هستند.

بسپار- یکی از فعالیت های صندوق، حمایت از شرکت های دانش بنیان است. این مفهوم با چه ضرورتی و چرا در کشور تا بدین حد جدی گرفته شد؟ و خروجی آن تا امروز چه بوده است؟
بغدادی: بله، صندوق در راستای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان شکل گرفت و به واسطه قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان. در این سال‌ها که ما تحت تأثیر شدیدترین تحریم‌ها قرار داشتیم و اقتصاد کشور در این منظر آسیب پذیر بود، خیلی از بنگاه‌های اقتصادی ما، به واسطه تحریم‌ها و عدم دسترسی به مواد اولیه ماشین آلات و لوازم مورد نیاز دچار مشکلات جدی می شدند، خیلی از این مسائل و مشکلات از طریق حضور همین شرکت های دانش بنیان و افزایش سهم تولید داخل در کالاهای صنعتی و کالاهای فناور حل شد و توانستیم این بخش از تحریم‌ها را مدیریت و از چالش به فرصت تبدیل کنیم. در مسایل جاری فعلی کشور که بحران ناشی از پاندمی کرونا در دنیا هم هست، یکی از مواردی که خیلی مشهود اثر بود؛ موسسات دانش بنیان بودند که اقلام مورد نیاز، کالاها و تجهیزات پزشکی مورد نیاز کشور را برای مدیریت بحران کرونا عرضه کردند و بدون همراهی آنها ممکن نبود. به عنوان مثال دستگاه ونتیلاتور (تنفس مصنوعی) یک محصول کلیدی و حیاتی برای بیمارانی بود که در شرایط بحرانی کرونایی قرار داشتند. تقریباً نیاز کشور را این موسسات دانش بنیان توانستند برآورده کنند. ما حتی اگر تحت تحریم هم نبودیم و کشور به واسطه تحریم آسیب پذیر نبود، در این شرایط بحرانی هیچ یک از کشورها حاضر نبودند این تجهیزات را به ما بفروشند، چون خود نیازمند بودند.
در هر حال کالاهای دارای اولویت های فناورانه، بی تردید چیزی نیست که بتوان آنها را در کشور نادیده گرفت و به حق با این دیدگاه، شرکتها و موسسات دانش بنیان و به تبع آن صندوق نوآوری و فناوری برای تامین مالی و حمایت این موسسات شکل گرفت. صندوق، خدمات متنوعی را طرح ریزی کرده و در این سال‌ها آنها را پیاده کرده است و بالای ۱۲ هزار میلیارد تسهیلات به شیوه‌های مختلف چه از طریق منابع داخلی و چه منابع اهرمی در بانک در قالب تسهیلات، ضمانت‌نامه‌ها، خدمات بلاعوض و توانمندسازی به این موسسه دانش بنیان تا این لحظه ارائه کرده ایم.

بسپار- آیا در حوزه حمایت از پژوهشگران (به صورت فردی) نیز حمایت هایی وجود دارد؟ به چه شکل؟

 

(ادامه دارد …)

متن کامل این گفت و گو را در شماره 223 ماهنامه بسپار از گروه مجلات بسپار که در نیمه اردیبهشت  منتشر شده است بخوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه و فیدیبو قابل دسترسی است