گفت و گوی بسپار با احمد رمضانی، استاد همکار پژوهشکده علوم و فناوری نانو و عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف: عمده پژوهش های کشور نانویی است/ نانو و دیگر هیچ!

بسپار/ ایران پلیمر احمد رمضانی سعادت آبادی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی شیمی و نفت دانشگاه صنعتی شریف از سال 1378 است. وی دانش آموخته ی دانشگاه لاوال کانادا در مقطع دکتری و دانش آموخته ی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در مقطع کارشناسی ارشد بوده و فعالیت های پلیمری و تجربیات صنعتی زیادی را در کارنامه ی خود دارد. از جمله این که تا به امروز 3 US Patent  و  بیش از 20 پتنت داخلی را به ثبت رسانده است. در ادامه نظر این استاد صاحب سبک در رابطه با علم نانو را می خوانید:

بسپار- یکی از حوزه های تحقیقاتی شما فناوری نانو است. چرا این زمینه را برگزیده اید؟ مزیت این حوزه نسبت به سایر حوزه ها چیست؟
رمضانی: نانو به عنوان یکی از علوم مهندسی جدید زمینه ی کاربردی متفاوتی دارد و شاید اولین کاربرد آن  در زمینه ی نانو کامپوزیت ها به اثبات رسید  که در شرکت تویوتا ذرات نانویی خاک رس در بستر پلی آمیدی  قرار داده شدند. جدید بودن این حوزه و حمایت هایی که از آن صورت گرفت از جمله دلایلی بود که ما را به سمت تحقیق در این حوزه سوق داد و سابقه ی اولین پروژه ای که انجام داده ایم به حدود 16 سال قبل باز می گردد. در ابتدا از نانو به عنوان تقویت کننده ی پلیمر ها استفاده کردیم اما به تدریج زمینه هایی همچون خوردگی، خود ترمیم شوندگی، پزشکی و بحث های دیگر نیز در پیش گرفته شد که در صنایع مختلف کاربرد دارند.

بسپار- به حمایت های انجام شده در این شاخه از پژوهش های کشور اشاره کردید. آیا دلیل انبوه مقالات تولید شده در دانشگاه ها و مراکز آموزشی و  تحقیقاتی صرفا همین حمایت هاست؟
رمضانی: این موضوع به جدید بودن این زمینه و بله، حمایت های دولت طی سالیان گذشته باز می گردد. البته این حمایت ها هم اکنون بسیار کاهش یافته و به نظر می آید متعاقب با آن مقالات نانویی نیز  کاهش پیدا کند.

بسپار- فاصله ی دانش نانو با صنعت در کشور زیاد است. چرا؟
رمضانی: نظر متفاوتی در این زمینه دارم. نانو  در تولیدهای اندک نیز می تواند ارزش افزوده ی بالایی ایجاد کند و بر خلاف سایر دانش ها که توسعه ی آن ها سود آور نیست نانو  در بسیاری از موارد توانسته است به مرحله ی صنعتی برسد و برای کشور ارز آوری کند. در مباحثی مانند تقویت خواص پلیمر ها با نانو و فیلترهای هوا و بسته بندی های نگهداری مواد غذایی  و همچنین نانو دارو ها و یا پاک کننده ها، نانو، صنعتی و سود آور بوده است. نانو دارای پتانسیل های زیادی است و در آینده می توان از بسیاری از پتانسیل های این حوزه بیشتر بهره مند شد.

بسپار- تعداد مقالات ارائه شده در بخش نانو روی چه شاخص هایی  در کشور می تواند موثر باشد؟
رمضانی: تولید دانش و نوآوری در هر کشور، رشد و ارتقای آن کشور را به همراه دارد هرچند که به ظاهر در صنعت استفاده نشوند. به کارگیری نانو در صنعت نیازمند دانش بالایی است و امکان دارد همه ی آن چه که در پژوهش حاصل می شود را نتوان در صنعت به کارگرفت اما راهیابی گوشه ی کوچکی از همین دانش به صنعت  می تواند پیشرفت های قابل توجهی را به ارمغان آورد.

بسپار- دانشجویان چقدر به حوزه ی نانو گرایش دارند؟ و اینکه آیا اصولا صنعت و تولید کشور تمایلی به کاربرد پروژه های فناوری نانو دارند؟
رمضانی: دانشجویان به تبع شرایط کشور علاقه مندند تا بتوانند پژوهش های خود را به راحتی منتشر کنند و نیز به دلیل دریافت حمایت و ادامه ی تحصیل و اشتغال در خارج از کشور تمایل دارند تا موضوعات روز را برای تحقیقات خود انتخاب کنند تا در صورت فراهم شدن زمینه های مهاجرت این امر  با سرعت بیشتری اتفاق افتد.
از صنعت نیز درخواست هایی داشته ایم. به عنوان مثال تولید پلیمر با خواص ویژه برای قطعات خودرویی به ما ارجاع و بخش تحقیقاتی آن را به سرانجام رساندیم. اما خودروساز این موضوع را با جدیت دنبال نکرد و قالب های مورد نیاز این مواد ساخته نشد. در نتیجه پروژه در همین سطح باقی ماند.

بسپار – مقالات نانویی در سطح بین المللی از چه جایگاهی برخوردار اند؟
رمضانی: این موضوع شدت و ضعف داشته و نمی توان نظر قطعی داد نکته ای که اکنون شاهد هستیم آن است که ستاد فناوری نانو از مقالات با IMPACT بالا حمایت می کند که باعث شده افراد برای چاپ مقالات وسواس بیشتری به خرج دهند  اما این امر تولید مقاله را متوقف نکرده است.
تقریبا” عمده ی فعالیت ما در دو دهه ی گذشته به نانو اختصاص داشته. از آنجایی که عمده ی فعالیت های پژوهشی کشور به نانو اختصاص یافته و در زمینه های دیگر تحقیق چندانی صورت نگرفته نمی توان در این رابطه با قطعیت سخن گفت.

 

 

(ادامه دارد…)

 

متن کامل این گفت و گو را در شماره 207 ماهنامه بسپار که در نیمه دی ماه منتشر شده است، بخوانید. 

 

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های 02177523553 و 02177533158 داخلی 3 سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق فیدیبو قابل دسترسی است.