سرمقاله شماره 213 ماهنامه بسپار/ ما هم روزی بالغ می شویم

بسپار/ایران پلیمر یکی از اخیرترین مواجهه‌های ما برای شنیده شدن صدای صنعت پلیمر به واسطه خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های پرتیراژ خصوصا اقتصادی، آوردگاه ایران پلاست دهم بود. زمانی که برگزارکننده نمایشگاه به خواست‌های معقول مشارکت کنندگان ایرانی چندان وقعی ننهاد و سرمست و پشتگرم به حضور شرکت‌های خارجی در فضایی که حدود یک سال پس از توافق برجام ایجاد شده بود، راه خود را رفت بدون آنکه عدم حضور آن بیش از دو صد واحد و تشکل‌ها و رسانه‌های این صنعت بگزاندش. یادم هست در آن روزها که ایده‌هایی تا تحصن در مقابل NPC و وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت و … هم مطرح بود، تلاش کردیم تا با نوشتن و انتشار مقالاتی در روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها، توجه‌ها را به آنچه می گذشت جلب کنیم، اما اهرم حق ما، به مراودات میان پتروشیمی و آن رسانه‌های به نام و اعتبار، آزاد نچربید!
جز در بحث تامین و عرضه مواد اولیه که داستان پر آب چشم همیشه صنعت ماست، انگار، و در سال‌های متمادی خصوصا در دو سال اخیر به واسطه تخلف‌های مکرر و درشت پتروشیمی‌ها، کارکنان وزارتخانه‌ها از جمله صمت و البته بخشی از بدنه‌ی خود صنایع تبدیلی و تکمیلی گاها به صدر اخبار کشور راه یافته، در مواقعی که به دنبال احقاق حقوق صنعت پلیمر و پلاستیک، اتفاقا از دیدگاه‌های کارشناسانه و علمی بوده‌ایم، کمتر تیرمان به هدف نشسته است.
مدت‌هاست که بحث‌های زیست محیطی حول مضرات مصرف پلاستیک‌ها، توسط دوست داران واقعی محیط زیست، از سر دلسوزی (و هر چند نه همیشه از روی آگاهی)، داغ شده و توسط عده بیشمار دیگری با انگیزه‌های متاسفانه مستقیما و یا با واسطه اقتصادی، مکررا بازنشر می‌شوند. همین، حتی بالاترین مقامات تصمیم ساز کشور را بر آن داشته تا بدون اخذ نظرات مشورتی که صراحتا در قانون پیش بینی هم شده است، نسبت به تصویب آیین نامه هایی اقدام کنند که بسیاری از بخش‌های صنعت پلیمر را به پرداخت عوارض پسماند (های مخرب محیط زیست) متعهد و ملزم می‌کنند. در این مدت تشکل‌های متعدد حاضر در این صنعت تلاش بسیاری کردند تا مانع از اجرای بلندمدت چنین آیین‌نامه‌هایی شوند که همچنان در دست پیگیری است. اما آنچه به نظر می رسد باید راهکاری ویژه برای آن داشته باشیم، علاوه بر تولید محتوای روشنگر، ارایه آن در سطح وسیعی در جامعه است. نباید بگذاریم رفته رفته جایگاه پلیمرها در دید عموم، از تولید قطعات فناور در صنایع مختلف پزشکی (چنانکه در این دوران کرونا به خوبی دیده شد)، هوافضا، خودرو، بسته بندی و … صرفا به کیسه‌های خرید و ظروف یکبار مصرف معطوف شود که بدون همان‌ها هم در یک بررسی همه جانبه نه جایگزین کم مخرب تری برای زیست بوم حیات در زمین دارند و نه بخش بزرگی از بهداشت جوامع را می توان با حذف آنها به مخاطره انداخت. از سوی دیگر، عدم اصلاح فرهنگ مصرف این‌ها و مدیریت پسماند این‌ها، نباید توجیهی برای فشار آوردن بر روی تولیدکنندگان قرار بگیرد. آنچه گفته شد لزوم انتشار داده‌های کارشناسی بیشتر و بیشتر را در رسانه‌های عمومی و همچنین جلسات با نمایندگان بخش‌های دولتی روشن و روشن تر می‌کند. دست کم در این رسانه کوشیده ایم در حوزه تولید مقالات و مطالب پایه و کاربردی در این خصوص فعال باشیم و برای بازنشر آن در خارج از حوزه رسانه ای خود در صنایع پلیمر و پوشش قطعا نیازمند همکاری سایر بخش ها هستیم.

در خردادماه شاهد برگزاری نخستین کنفرانس بین المللی لوله های پلی الفینی بودیم که به همت انجمن تولیدکنندگان لوله و اتصالات پلی الفینی برگزار شد. این گردهمایی از آنجا که توانست زنجیره نسبتا کاملی از ذینفعان این صنعت را از بخش مواد اولیه تا نصب و اجرای نهایی و از بخش‌های نظارتی و دولتی و قانون گذار گرد هم آورد می شود گفت که کم نظیر بود. امیدواریم با گردآوری و مستندسازی خروجی‌های این کنفرانس، دوره‌های آتی این دوسالانه نیز همچنان پرشور و موثر باشد.

تبسم علیزادمنیر