عملکرد فوق العاده پوشش با بهره گیری از آستری های آب پایه

گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار/ ایران پلیمر پوشش های آستری در پوشرنگ های ساختمانی دو نقش عمده ایفا می کنند: بهبود عملکرد پوشش رویه در زیباسازی سطح و افزایش دوام سامانه پوششی. ویژگی هایی که از آستری ها انتظار می رود شامل توانایی مسطح کردن یک سطح متخلخل، جلوگیری از ظاهر شدن فام های قدیمی در پوشش جدید، ضدبو بودن، ایجاد چسبندگی قوی بین زیرآیند و پوشش رویه، افزایش دوام و جلوگیری از مهاجرت لکه ها به پوشش رویه است. آستری های ضدبو به منظور جلوگیری از ماندن بو در محیط مانند بوی سیگار، بوی غذا و حیوانات خانگی به کار گرفته می شوند. با توجه به گستردگی زیرآیندهای مورد استفاده (آلکیدی براق، فولاد، آلومینیوم، چوب) آستری باید بتواند چسبندگی بسیار خوبی بر همه آن ها فراهم نماید. مقاومت در برابر ترک و خوردگی لازمه دوام در شرایط محیط بیرونی است. از مشکلات رایج آستری های  آب پایه  ضعف در برابر لک ماژیک، لک غذا، آب و نیکوتین سیگار است. با توجه به موارد ذکر شده، می توان حدس زد که چرا تولیدکنندگان بزرگ دارای حداقل ده خط تولید مجزا برای تولید آستری هستند. به همین دلیل بازار آستری دارای بخش بندی های بسیار متنوعی می باشد. در سال های اخیر، تنها پیشرفت قابل توجه در این زمینه تلاش برای جایگزین کردن آستری حلال پایه با  آب پایه  است. اما مشکل ضعف این آستری ها در پوشاندن لکه همچنان باقی مانده است. در این مطالعه به سازوکار عملکرد آستری های  آب پایه  در برابر لکه پرداخته می شود.  
 
مسدود کردن و حبس لکه ها 
با اعمال آستری های حلال پایه بر روی سطح لکه دار، حتی پیش از اعمال پوشش رویه لکه ها دیگر قابل مشاهده نیستند که اصطلاحاً به آن مسدود کردن لکه گفته می شود. اما آستری  آب پایه  لکه را حبس می کند و تنها با اعمال لایه رویه ظاهر قابل قبولی به دست می آید.
آستری های پایه روغنی در پوشاندن لکه هایی با ماهیت آبدوست بسیار فوق العاده عمل می کنند. پوشرنگ تر و فیلم خشک هر دو آبگریز هستند، بنابراین لکه های آبدوست در فیلم تر قابل حل نمی باشند و نفوذ لکه به لایه آستری مسدود می شود. اما این آستری ها دارای معایبی همچون بوی شدید، درصد بالای مواد آلی فرار و مشکل بودن فرآیند تمیزکاری هستند. معایبی که باعث برتری و محبوبیت آستری های  آب پایه  شده اند. از منظر دوام در محیط های بیرونی نیز آستری های  آب پایه  عملکرد بهتری دارند، زیرا آستری های حلال پایه به علت افزایش اتصالات عرضی طی زمان شکننده می شوند. با این وجود، بزرگترین ایراد وارد بر آستری  آب پایه  قابلیت حل شدن لکه ها در فیلم تر آن و همچنین امکان تکرار این اتفاق در لایه های بعدی است که در نهایت موجب ظهور لکه روی سطح می شود.
یکی از روش هایی که برای غلبه بر مشکل فوق ارائه شده، استفاده از افزودنی و رنگدانه های عامل دار در فرمولاسیون آستری است که رایج ترین آن اکسید روی می باشد. برهم کنش کاتیون روی با لکه های آنیونی نشت لکه به سطح پوشش را کم می کند.از دیگر راه حل های موجود می توان به استفاده از رزین الکید قابل پخش در آب، پلی وینیل پیرولیدون و رزین های کاتیونی نیز اشاره کرد. با اینکه اکسید روی رایج ترین ماده مصرفی با هدف بهبود عملکرد این آستری هاست، مشکلاتی همچون عدم سازگاری با محیط زیست، امکان واکنش با دیگر اجزاء آنیونی موجود در پوشرنگ و ژل کردن پوشرنگ سبب شده است که شرکت های تولیدی در جستجوی جایگزینی برای آن باشند.  
امروزه نسلی از آستری های  آب پایه  فاقد اکسید روی را معرفی شده است که علاوه بر توانایی فوق العاده در پوشاندن لکه ها، دارای چسبندگی بسیار خوب بر سطوح مختلف نیز می باشد. بررسی عملکرد آستری در آزمایشگاه توسط دو آزمون مختلف انجام می گیرد: آزمون ماژیک و تانن (ماده ای زرد-قهوه ای رنگ حاوی ترکیبات گالیک اسید که در بافت گیاهان و چوب یافت می شود).
در آزمون ماژیک، از چند نوع ماژیک آبدوست و آبگریز استفاده می شود. سطح زیرآیند توسط این ماژیک ها علامت گذاری می شود و پس از اعمال آستری تصویر پوشش توسط نرم افزار مورد ارزیابی قرار می گیرد. فناوری آستری معرفی شده توسط بهبود چشمگیری در پوشاندن لکه ها طبق این آزمون نشان داده است.  
برای آزمون تانن از تخته های درخت سرخ چوب (سکویا) به عنوان زیرآیند جهت اعمال آستری استفاده می شود که نمونه ها بعد از خشک شدن مورد طیف سنجی قرار می گیرد. عملکرد آستری  آب پایه  معرفی شده در این آزمون حتی قابل رقابت با گونه پایه روغنی است.   

مترجم: مهندس رعنا رفیعی هشجین، دانشجوی دکتری مهندسی رنگ، پژوهشگاه رنگ

 

(ادامه دارد …)

متن کامل این مقاله را که در شماره   203  ویژه نامه پوشرنگ  در پایان  شهریورماه  منتشر شده است، بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های 02177523553 و 02177533158 داخلی 3 سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق فیدیبو قابل دسترسی است