صنایع پیشرفته و دانش بنیان می توانند در حریم ممنوعه اطراف تهران مستقر شوند

بسپار می نویسد، رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت از ارائه مصوبه‌ای برای تعیین استقرار شرکت‌های دانش بنیان به هیات دولت خبر داد و گفت: به دنبال ین مصوبه شرکت‌های دانش بنیان بر اساس رده بندی می‌توانند در شعاع 120 کیلومتری تهران مستقر شوند.
مهندس حسن آقاکثیری در گفت‌وگو با ایسنا یکی از مهمترین حمایت‌های حوزه صنایع پیشرفته و شرکت‌های دانش بنیان را موضوع استقرار آنها دانست و افزود: زمانی که بنگاه دانش بنیان و یا بنگاه اقتصادی بر اساس نیاز در کشور ایجاد می‌شود، اولین مساله آنها موضوع “استقرار” است. در سال 1346 مصوبه‌ای در دولت وقت تصویب می‌شود مبنی بر اینکه هیچ شرکتی در شعاع 120 کیلومتری تهران نمی‌تواند مستقر شود مگر با مجوز هیات دولت.

وی با بیان اینکه در سال 88 تغییراتی در این قانون ایجاد شد، خاطر نشان کرد: در سال 88 در این مصوبه استثنایی در نظر می‌شود که تنها حوزه صنایع نوین و یا صنایع پیشرفته اجازه ‌دارند در شعاع 120 کیلومتری شهر مستقر شوند و برای این منظور فهرستی از صنایع نوین تهیه ‌شد.

آقاکثیری با تاکید بر اینکه بر این اساس جوازهای مورد نیاز صنایع پیشرفته از سوی وزارت صنایع صادر می‌شد، ادامه داد: در سال 92 سازمان محیط زیست بر اساس دغدغه‌های زیست محیطی که داشت مصوبه‌ای را ارائه کرد که با مشکلاتی همراه بود.

وی با اشاره به جزئیات مصوبه سازمان محیط زیست، اظهار داشت: در مصوبه سازمان محیط زیست از میان 13 رسته اصلی صنایع پیشرفته تنها شش رسته آن دیده شد ضمن آنکه صدور جواز تاسیس مد نظر قرار نگرفت و پروانه بهره برداری را منوط به ایجاد کارگروهی با ریاست سازمان محیط زیست کرد.

رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: با ابلاغ این مصوبه در سال 92 اعتراضاتی با امضای محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت ارائه کرده و پیگیری‌های لازم را برای به سامان رسیدن این مصوبه انجام دادیم.

پیشنهاد وزارت صنعت برای رفع مشکل دانش بنیان‌ها

وی از ارائه مصوبه‌ای در این خصوص خبر داد و گفت: در این مصوبه چندین موضوع دیده شده که یکی از آنها مربوط به قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان است.

آقاکثیری در این باره توضیح داد: در ماده 8 قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان تصریح شد که موسسات دانش بنیان با رعایت ضوابط زیست محیطی می‌توانند در محدوده شهرها مستقر شوند ولی این ضابطه وجود نداشت از این رو این شرکت‌ها با مشکلاتی مواجه شدند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر برای شرکت‌های دانش بنیان که در پارک‌های علم و فناوری مستقر شده‌اند امکان صدور جواز و پروانه از سوی وزارت صنعت،‌ معدن و تجارت وجود نداشت. از این رو مصوبه‌ای ارائه کردیم که در این راستا ابتدا با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان محیط زیست واحدهای صنایع پیشرفته رده بندی شدند که بر این اساس حدود 700 زیر شاخه صنایع پیشرفته و دانش بنیان را رده بندی کردیم.

آقاکثیری با بیان اینکه در این رده بندی شرایط صنایع پیشرفته از رده یک تا هفت تعریف شد، اظهار داشت: این رده بندی پیوست ضوابط استقرار شد و در کنار آن امکان استقرار حوزه صنایع پیشرفته در تهران و سایر شهرهای دارای مناطق ممنوع استقرار را با رعایت رده بندی فراهم کردیم.

صدور جواز به شرکت‌های دانش بنیان از سوی وزارت صنعت

به گفته وی بر اساس این مصوبه وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌تواند برای شرکت‌های دانش بنیانی که در پارک‌های علم و فناوری هستند، جواز و پروانه صادر کند.

اهمیت مصوبه وزارت صنعت

آقاکثیری با تاکید بر اینکه این امر در تحقق اهداف اسناد بالا دستی کشور بسیار موثر خواهد بود، اضافه کرد: یکی از اسناد بالادستی، نقشه جامع علم کشور است که در این سند تکلیف شده که تا سال 1404 باید بتوانیم سه درصد بازار زیست فناوری و دو درصد بازار میکرو و نانو دنیا را کسب کنیم.

وی با تاکید بر اینکه ممکن است در آینده برای سایر حوزه‌ها این اهداف تعریف شود، اظهار داشت: گام اول دستیابی به این اهداف آن است که بدانیم چند شرکت در حوزه‌های اولویت‌دار مشغول به فعالیت هستند، چه میزان تولید دارند، این شرکت‌ها با چه مشکلاتی مواجه هستند و راهکارهای رفع آن چیست تا بتوانیم بر اساس آن برنامه ریزی کنیم.

رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت با تاکید بر اینکه تا زمانی که جواز و پروانه از سوی وزارت صنعت برای شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی صادر نشود امکان پایش وجود ندارد، گفت: در صورت نهایی شدن این مصوبه امکان پایش شرکت‌ها و بنگاه‌های دانش بنیان فراهم خواهد شد.

برخورد از نوع قانونی برای استقرار شرکت‌های دانش بنیان

وی امکان استقرار شرکت‌های دانش بنیان در شعاع 120 کیلومتری تهران را از مزایای این مصوبه ذکر و در عین حال تاکید کرد: همه شرکت‌ها مشمول این طرح نخواهند شد بلکه تنها شرکت‌های دانش بنیان و صنایع پیشرفته می‌توانند در این محدوده مستقر شوند.

آقاکثیری با بیان اینکه آن دسته از صنایعی که دارای آلودگی هستند بر اساس رده بندی صورت گرفته مستقر خواهند شد، اظهار داشت: در ضوابط استقرار اینکه چه رده‌ای در کجا می‌تواند مستقر باشد، تعیین شده است. به عنوان مثال اگر صنایعی دارای رده 4 باشد مطلقا نمی‌تواند در شهرک‌های حریم تهران مستقر شوند و باید در مناطقی که برای آنها تعریف شده است، مستقر شوند.

آقاکثیری تایید نهایی این مصوبه را در هیات دولت دانست و افزود: این طرح در کمیسیون اصلی دولت تایید شده و این مصوبه در انتظار طرح در جلسه هیات دولت است.

جبران پایین بودن تعداد بنگاه‌های دانش بنیان در کشور

وی با اشاره به وضعیت بنگاه‌های اقتصادی دانش بنیان در کشور با تاکید بر اینکه در حال حاضر درصد این بنگاه‌ها در کشور بسیار پایین است، گفت: در حال حاضر بیش از 78 هزار بنگاه صنعتی در کشور داریم که تاکنون هزار و 500 بنگاه، دانش بنیان شدند.

آقاکثیری با بیان اینکه همه این شرکت‌های دانش بنیان ضرورتا از وزارت صنعت جواز دریافت نکرده‌اند بلکه بسیاری از آنها نوپا و فاقد جواز هستند، ادامه داد: ما برای تحقق اقتصاد دانش بنیان ناگزیریم که با تقویت رسوخ فناوری در حوزه فناوری‌های پایین و متوسط به سمت صادرات محصولات دانش بنیان حرکت کنیم.

وی دلیل پایین بودن صادرات دانش بنیان را جوان بودن سیستم دانش بنیان در کشور ذکر کرد و افزود: تلاش‌های خوبی در این زمینه صورت گرفته است که از آن جمله می‌توان به قانون مترقی حمایت از شرکت‌های دانش بنیان، آیین نامه‌ها و اعتبارات و شرایطی که برای این شرکت‌ها در نظر گرفته شده است و صندوق نوآوری و شکوفایی با اعتباراتی بالغ بر سه هزار میلیارد تومان اشاره کرد.

آقاکثیری با بیان اینکه این اقدامات کافی نیست و هر چه به پیش می‌رویم نیاز به اقدامات دیگری داریم، گفت: برای ایجاد حلقه صادرات دانش بنیان تسهیلات جدی از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در نظر گرفته شده است ضمن آنکه وزارت صنعت نیز در تلاش است تا حضور شرکت‌های دانش بنیان را در نمایشگاه‌های خارجی از طریق سازمان توسعه تجارت تسهیل کند و جوایز صادراتی نیز برای آنها در نظر گرفته است.

وی از ارائه سازوکارهایی در این زمینه خبر داد و گفت: به منظور توسعه صادرات دانش بنیان پیشنهاد استفاده از پتانسیل‌های شرکت‌های EMC را دادیم. این شرکت‌های به صورت تخصصی موضوع صادرات را پیگیری می‌کنند.

میزان صادرات دانش بنیان کشور در آمارهای جهانی

رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت، میزان صادرات دانش بنیان کشور در سال 2012 را 650 میلیون دلار ذکر کرد و گفت: این عدد از سوی بانک جهانی بر اساس آمارهای سال‌های 2009 و 2010 اعلام شده است و قطعا میزان صادرات دانش بنیان کشور بیش از این عدد خواهد بود.

وی ترکیب صادرات دانش بنیان را محصولات بیوتکنولوژی به ویژه در حوزه دارویی، میکروالکترونیک و هوافضا عنوان کرد و اظهار داشت: در وزارت صنعت 12 رسته اصلی صنایع پیشرفته تعریف شده است که شامل فناوری‌هایی چون زیست فناوری، نانو، مواد پیشرفته،‌ هوافضا، انرژی هسته‌ای، میکروالکترونیک، آی تی، اپتیک، فوتونیک، تجهیزات آزمایشگاهی،‌ فرآیندهای پیشرفته نفت، گاز و پتروشیمی و محصولات دریایی است.