رشد 2 درصدی سهم ایران در تجارت محصولات پتروشیمی خاورمیانه

 حسن عباس زاده با اشاره به اینکه شاخص های متفاوتی برای سنجش و مقایسه صنعت پتروشیمی در جهان و منطقه وجود دارد، ادامه داد: از نظر ظرفیت تولید ، در سال 1398 ایران سهم 2.5 درصدی از تولید محصولات عمده پتروشیمی دنیا داشته که این سهم با بهره برداری از طرح های جهش دوم صنعت پتروشیمی در پایان سال گذشته، به 2.7 درصد افزایش پیدا کرده است. افزایش سهم ایران از ظرفیت تولید پتروشیمی جهان در حالی است که اغلب کشورها برای ارتقا ظرفیت خود در شرایط بین¬المللی بهتر تلاش می کنند.

وی افزود: این افزایش ظرفیت در مقیاس خاورمیانه برای ایران بیشتر بوده و در خاورمیانه ایران در حالی در سال 98، 24.9 درصد از ظرفیت تولید محصولات عمده پتروشیمی این منطقه را در اختیار داشته که این رقم در پایان سال گذشته به 26.5 درصد رسیده است.

عباس زاده با بیان اینکه صنعت پتروشیمی پس از تامین نیاز صنایع داخلی، حدود 70 درصد از محصولات خود را صادر می کند، گفت: سهم ایران در تجارت محصولات عمده پتروشیمی جهان در سال 98 حدود 5.3 درصد بوده و پایان سال 99 با توجه به افزایش صادرات، 5.9 درصد از صادرات جهان را داشتیم.

به گفته مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی سهم ایران در تجارت محصولات عمده پتروشیمی خاورمیانه 20.2 درصد در سال 98 بوده که با رشدی حدود 2 درصدی به 22.1 درصد در پایان سال 99 رسیده است.

وی تاکید کرد: ایران اکنون با ظرفیت تولید 30 میلیون تن محصولات پایه پتروشیمی مانند متانول، الفین ها، آمونیاک، آروماتیک ها و … رتبه دوم را پس از عربستان در خاورمیانه دارا است اما با اجرای طرح های در دست اقدام پتروشیمی تا پایان سال 1405، این ظرفیت به 57 میلیون تن در سال برای ایران می رسد و در آن مقطع رتبه اول محصولات پایه پتروشیمی در خاورمیانه برای ایران خواهد بود و عربستان با ظرفیت تولید 48 میلیون تن در رتبه دوم قرار خواهد داشت.

عباس زاده افزود: اهمیت تولید محصولات پایه پتروشیمی از آن جهت است که این محصولات سرشاخه ایجاد زنجیره ارزش در این صنعت هستند و دسترسی با این محصولات ما را قادر خواهد کرد در توسعه زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی برنامه ریزی نماییم.

وی ارزش کل فروش محصولات پتروشیمیایی و شیمایی ایران در سال 1399 را 17 میلیارد دلار دانست و ادامه داد: ارزش محصولات پتروشیمی و شیمیایی در جهان در سال 2020 میلادی حدود 3.7 هزار میلیارد دلار برآورد می شود که البته این ارزش تمامی محصولات پتروشیمی و شیمیایی را در بر می گیرد که حتی محصولات شیمیایی دارویی که در هر گرم ارزش بالایی دارند و در مجموعه محصولات پتروشیمی قرار نمیگیرند را نیز شامل می شود بنابراین مقایسه این دو عدد تناسب چندانی ندارد.

مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید بر اینکه در پایان سال 1400 به ظرفیت تولید 95 میلیون تن محصول پتروشیمی در کشور میرسیم، گفت: به دلیل تحریم و کرونا، بهره برداری از چند طرح به ابتدای سال آینده موکول شده و در نیمه ابتدایی سال 1401 به ظرفیت تولید 100 میلیون تن محصول پتروشیمی در سال دست خواهیم یافت.

به گفته عباس زاده، در پایان سال 1404 ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی به 136 میلیون تن افزایش پیدا می کند و درآمدهای کل صنعت پتروشیمی به 37 میلیارد دلار می رسد.

وی در خصوص سهم محصولات پتروشیمی در صادرات غیر نفتی ایران نیز افزود: صادرات غیر نفتی محدوده وسیعی از محصولات شامل محصولات معدنی، کشاورزی و پتروشیمی و … است.

عباس زاده ادامه داد: در سال 99، علی رغم اینکه قیمت محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی به دلیل افت قیمت نفت و شیوع کرونا با کاهش همراه شده بود، صادرات پتروشیمی سهمی 25.2 درصدی از صادرات غیر نفتی را داشتند که این رقم در سال 98، 23 درصد بوده است.

وی مجموع درآمد کشور از صادرات غیر نفتی در سال 1399 را حدود 35 میلیارد دلار عنوان کرد که از این میزان 9 میلیارد دلار سهم محصولات پتروشیمی بوده است

مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی افزود: صادرات 9 میلیارد دلاری در حالی محقق شد که پیش بینی ما از درآمد حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی برای سال گذشته 12 میلیارد دلار بود که به دلیل کرونا و کاهش قیمت ها عملی نشد.

وی گفت: در ابتدای امسال قیمت محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی تقویت شد و برآورد این است که درآمد صادرات پتروشیمی امسال به 14 میلیارد دلار برسد. عملکرد 5 ماه گذشته نیز نشان می دهد که رسیدن به درآمد 14 میلیارد دلاری در سال جاری امکان پذیر است.

عباس زاده تاکید کرد: باتوجه به روند افزایشی تولید محصولات پتروشیمی در سال های آینده، سهم پتروشیمی در صادرات غیر نفتی تا 10 درصد افزایش خواهد داشت.

وی از تدوین گام چهارم توسعه صنعت پتروشیمی خبر داد و گفت: در این برنامه تمرکز بر طرح های تکمیل زنجیره ارزش گذاشته شده و طرح ها در 3 گروه به عنوان گام چهارم مطرح شده است.

مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی گروه اول را طرح های پیشران در 6 زنجیره دانست و افزود: با توسعه طرح های پیشران 20 محصول جدید را به سبد محصولات پتروشیمی اضافه می کنیم و ارزش محصولات بیشتر می شود.

وی تاکید کرد: با اجرای طرح های پیشران همچنین از واردات 1.3 میلیارد دلار محصول پتروشیمی به کشور جلوگیری خواهد شد و خوراک صنایع تکمیلی تامین می شود.

عباس زاده، گروه دیگر طرح ها در گام چهارم پتروشیمی را شامل 3 طرح خوراک ترکیبی دانست و گفت: اجرای این طرح ها که به 12 میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد، 15 میلیون تن به ظرفیت پتروشیمی کشور اضافه می کند.

وی گروه سوم در گام چهارم پتروشیمی را توجه به تولید پروپیلن عنوان کرد و افزود: تولید پروپیلن از دو مسیر تبدیل پروپان به پروپیلن و تبدیل گاز طبیعی به پروپیلن در کشور دنبال می شود.

نیپنا