اختصاصی بسپار/ گفت و گو با فرامرز صالحی، رییس هیات مدیره شرکت تراشه پژوهان آریان: اتوماسیون و رباتیک روند محتوم همه صنایع است
بسپار/ایران پلیمر این شرکت در سال ۱۳۶۰ فعاليت خود را در زمينه اتوماسيون صنعتي شروع كرده است. استراتژي كلي شركت فعاليت در زمينه تولید و تامین ماشین آلات پیشرفته صنایع پلاستیک است و خدماتي كه توسط این مجموعه ارایه مي شود شامل مشاوره در زمينه طراحي، ساخت، تهيه و تولید ماشین آلات و تجهيزات صنایع پلاستیک و همچنين انجام پروژه هاي صنعتي است.
یکی از حوزه های که اخیرا در ایران با جدیت از سوی چند شرکت دنبال شده است، ساخت ربات های مورد استفاده در ماشین آلات صنعت پلیمر است.
این گفت و گو با فرامرز صالحی، طراح ربات ها در شرکت یاد شده و رییس هیات مدیره تراشه پژوهان آریان انجام شده است.
صالحی: ربات های ساخت ما، ربات های IML (رباتهای لیبل گذار) هستند. بر روی ظرف های پلاستیکی مثل ظرف ماست و بستنی لیبلی درج شده است. یک ربات قبل از این که ظرف پلاستیکی تزریق و تولید شود، لیبل را داخل قالب می گذارد. قالب بسته می شود و بعد از تزریق مواد ، ظرف لیبل خورده تولید می شود. رباتهای ما علاوه بر اینکه لیبل گذاری می کنند، قطعه برداری هم انجام می دهند. یعنی قطعه تزریق شده را از داخل قالب می گیرند، بیرون می آورند و میچینند.
بسپار- تا چه وزنی قطعه برداری صورت میگیرد؟
صالحی: از ظرف 25 لیتری که برای صنایع بزرگ استفاده می شود تا ظرف های کوچک لوازم آرایشی و بهداشتی. این ربات ها مناسب قالب های از 1 تا 12 حفره ای هستند.
بسپار- طول عمر این رباتها چه قدر است؟
صالحی: طول عمر ربات ها در اصل بستگی به چگونگی نگهداری از آنها دارد. برخی رباتهای ما نزدیک چهار پنج سال است که به صورت سه شیفت مشغول به کارند و در حد تعمیرات سالیانه سرویس شده اند. زیرا اپراتورهای موجود، به خوبی به آنها رسیدگی می کنند.
ما از 18 تا 24 ماه ضمانت و گارانتی روی تولیدات خود داریم.
خدمات پس از فروش ما، بسیار قدرتمند است. یکی از قابلیت های افتخارآمیز و بزرگ برند ما در برابر رقبا، خدمات پس از فروش است . تیم قدرتمند و کارآزموده ای که دوره های متنوعی را گذرانده اند ، برای خدمات پس از فروش در شرکت وجود دارند که در اکثر شهرهای ایران، اگر به هر دلیلی مشکلی به وجود بیاید، ابتدا از راه دور به سرعت، با راهنمایی اپراتورها انجام می شود و یا در موارد معدودی در کمتر از 24 ساعت، با حضور تیم خدمات مجدداً دستگاه ها آماده به کار می شوند.
بسپار- ساخت ربات در کشور چگونه توجیه پذیر شد؟ آیا روش شما طراحی و ساخت بوده یا مهندسی معکوس و ساخت؟
صالحی: ربات های IML سالهاست که در اروپا و اکثر نقاط دنیا استفاده می شوند. آنچه در ایران اتفاق افتاده، حداکثر ده تا پانزده سال سابقه دارد. تمام شرکت های قدرتمندی که در ایران این کار را انجام می دهند، دستگاه های خارجی را وارد می کنند. نزدیک به 4 یا 5 سال است که تصمیم گرفته ایم ربات های IML را بدون هیچ گونه استفاده از مهندسی معکوس بسازیم. البته از سالها تجربه سایر شرکت های معتبر بهره گرفته ایم و با گذراندن دوره های متنوع، پی بردیم در سطحی هستیم که صفر تا صد کار را انجام دهیم. در نتیجه شروع به طراحی کردیم و امروزه در جایی هستیم که بیش از دوازده مدل ربات هایIML و قطعه بردار (دو محور/ سه محور/ side/top) ساخته ایم که ، در اکثر نقاط ایران استفاده می شوند. ما علاوه بر ربات های IML ربات های قطعه بردار را نیر در سبد محصولات خود داریم.
یک مسیر طراحی وجود دارد که معمولا 80 درصد این مسیر را به صورت تیپیکال انجام داده ایم مگر اینکه ربات جدیدی با تکنولوژی جدید طراحی شود. ولی به صورت تیپیکال، 10، 12 مدل ربات را یک مرتبه در طول ماه ها و سالها ، طراحی، پردازش و آزمایش کرده ایم و 20 درصد مابقی ربات بر اساس نیاز مشتری تغییر می کند. از جمله قسمتی است که ربات لیبل را به دور خود می گیرد یا میز لیبلی که لیبلها بر روی آن چیده می شود که بر اساس نیاز مشتری طراحی می شوند. از زمانی که سفارش ساخت تحویل گرفته می شود، دستور کار به کارخانه و واحد فنی تولید داده می شود و کارخانه سفارش را به عنوان یک محصول در نظر می گیرد. ابتدا محصول، تامین قطعه می شود، قطعات تحویل بخش فنی و واحد تولید می شود .بعد از چک کردن واحد طراحی و فنی ، مونتاژ قطعات مکانیکی در خط تولید شروع میشود. سپس بخش الکترونیک، ادوات الکترونیکی را نصب می کنند و در نهایت بخش کنترل کیفیت را داریم که در دو لایه صورت می گیرد و پس از تایید تحویل انبار و واحد نصب می شود. در پایان نصب، واحد فنی ، گزارش نصب و راه اندازی را از واحد نصب دریافت می کند تا اطمینان حاصل شود، آنچه در این پروسه اتفاق افتاده، مطلوب مصرف کننده بوده است. این حلقه را با روشی دقیق ، خودمان ایجاد کرده ایم تا بتوانیم بازخوردی از کارمان داشته باشیم و واحد نصب بتواند ایرادات را اطلاع دهد تا در طراحی های بعدی رفع شود.
بسپار- آیا این ربات ها برای هر ماشین تزریقی قابل استفاده هستند؟
صالحی: تقریبا بله. تا 100 درصد. این رباتها از پورتی به نام یورومپ استفاده می کنند. یورومپ درگاهی است که ربات با دستگاه تزریق ارتباط برقرار می کند. متاسفانه در اکثر دستگاه های موجود در ایران، این پورت وجود ندارد. ما در این قسمت، اینترفیس یورومپ را طراحی و تولید کرده ایم .این برد، قابلیت اتصال روبات به دستگاه تزریق را ایجاد می کند.
بسپار_ از نظر فنی و اقتصادی این ربات ها چه تفاوت هایی با ربات های شرکت های مطرح و پیشرو در این صنعت دارند؟
صالحی: تفاوت زیادی ندارد. کیفیت ساخت ربات های ما از ربات های چینی بهتر و با ترک ها برابری می کند. مزیت ما این است که تولید داخل هستیم و به واسطه خدمات بعد از فروش، سرویس بسیار عالی می توانیم ارائه دهیم. زیرا برای تولید کننده ظروف بسیار مهم است که تولید دائماً برقرار باشد. در نتیجه آنچه ما را متمایز می کند، نه صرفا رباتها ، بلکه خدماتی است که ارائه می دهیم. همچنین در منوی نمایشگر ربات ها، که چهارزبانه هستند، یکی از زبان ها، زبان فارسی است و ضعفی که اکثر اپراتورهای ایرانی با زبان خارجی دارند را برطرف می کند. در نتیجه اپراتورها با هر سطح زبانی، قابلیت استفاده بهینه و آسان از ربات را دارند و این شاید بزرگترین تفاوت ما با رباتهای خارجی است. برخی کارهای جانبی نیز انجام شده است. مثلا برای ربات ها سیستم دیاگ طراحی کردیم که گزارشی از وضعیت عملکرد می دهد.
بسپار- از لحاظ اقتصادی چطور؟ چه تفاوتی وجود دارد؟
صالحی: قیمت های ما با چینی ها برابری می کند ولی از ربات های ترک ارزان تر و از ربات های اروپایی بسیار ارزان تر است. با این که تقریبا 70 درصد تجهیزاتی که ما استفاده می کنیم، همان تکنولوژی و برندی است که اروپایی ها هم استفاده می کنند. ممکن است ادواتی باشد که به علت تحریم به آن ها دسترسی نداشته باشیم . ولی با ادوات مشابه جایگزین کردیم و یا خودمان اقدام به طراحی و ساخت آن کردیم. از جمله سیستم استاتیک. که 20 هزار ولت تولید می کند و ساخت شرکت خودمان است و از نمونه های خارجی بسیار بهتر کار می کند.
بسپار- در واردات قطعات با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
صالحی: سختی تولید ما، امروزه تامین قطعه است. به علت مشکلات تامین قطعه و عدم موجودی و سپس دیرکرد در تحویل، مشکلاتی در قراردادها پیدا می کنیم و خسارت ناشی از دیرکرد، ما را وارد حاشیه ضرر می کند. چندسالی است با توجه به عضویت جدید در اتحادیه و همکاری سایر صنایع، اقدام به وارد کردن قطعات کرده ایم. ایراد واردکردن قطعه این است که اگر در مقیاس کم باشد، توجیه اقتصادی ندارد. اگر در مقیاس زیاد باشد، وزارت صنایع از واردات جلوگیری می کند. در نتیجه معضلاتی در ثبت سفارش و ورود قطعات وجود دارد. در بحث تامین ارز هم مشکلات دیگری برای ما به وجود آمده است زیرا منشأ پول باید داخلی باشد و نقدینگی بسیار زیادی را می طلبد. البته با وجود تمام سختی ها، ما برای قطعات کلیدی و مهم، تامین قطعه را انجام می دهیم ولی به طور کلی این بزرگترین معضل ماست. زیرا قطعاتی که کیفیت تولید آنها مورد تایید است به علت قیمت بالا، توسط تجار وارد نمی شود. در نتیجه عده خاصی باقی می مانند که بر اساس سفارش ما، واردات می کنند تا بتوانیم به صورت ریالی خرید کنیم و مشکلات عمده ای پدید می آید.
مشکل دیگر تامین نیرو است. این نه تنها مشکل ما که ، مشکل همکاران دیگر هم هست. مجموعه ما به دلیل شرایط تولیدی اش، به نیروی متخصص و کارآزموده نیازمند است. اکثر نیروهای ما، فارغ التحصیل دانشگاه های ممتاز هستند . اما مهارت از ابتدای کار در آنها وجود ندارد. اکثر متخصصان ما حاضر نیستند در بخش صنعت کار کنند. پس عملاً اینکه گفته می شود فضای کار وجود ندارد به نظر من اشتباه است. بلکه افرادی که حاضر شوند در محیط صنعتی کار کنند، به سختی پیدا می شوند. با توجه به اینکه اکثر صنایع یا کارخانه ها بیرون از شهر قرار گرفته اند ، نیروی جوان به دلیل راحت طلبی این طول مسافت را نمی پذیرد. همچنین مهارت باید بعد از کسب دانش فنی به دست بیاید. دانشگاه که این فرصت مهارت آموزی را ایجاد نمی کند. جوانان هم که وارد محیط صنعتی خارج از شهر نمی شوند، پس چگونه باید این مهارت را کسب کنند؟ جوان امروز جامعه ما، باید سطح توقعش را پایین بیاورد و کار کند تا مهارت کسب کند. در نتیجه در اکثر صنایع، مشکل تامین نیرو وجود دارد. نیروی کارآمد و کارآزموده ای که قابلیت اطمینان به توانایی های تولیدی آنها وجود داشته باشد ، بسیار نایاب است.
بسپار- آیا رونق دوباره واردات به شما آسیب می زند یا محصول خود را قابل رقابت می دانید؟
(ادامه دارد …)
متن کامل این مقاله را در شماره 230 ماهنامه بسپار که در نیمه آذرماه ۱۴۰۰ منتشر شده است بخوانید.
در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه و فیدیبو قابل دسترسی است.
