اختصاصی بسپار/ افزودنی های مورد استفاده در صنعت رنگ و پوشش: حال و آینده

گروه ترجمه و تولید محتوا در بسپار/ایران پلیمر  تجربه 50 سال فعالیت در صنعت رنگ و پوشش، امکان نظاره دقیق زنجیره ارزش این صنعت از دیدگاه های مختلف مانند تحقیق و توسعه، زنجیره تامین، تولید و مدیریت را فراهم کرده است. تنها موضوع مشترک از سال ها قبل تا امروز، تولید محصولی تمیز، ساده، فرایندي آسان با کمترین تعداد مواد اولیه است. ثابت ماندن این ملزومات در این مدت طولانی، بیانگر معقول بودن این هدف برای سازمان های مختلف و تولیدکنندگان است. با این وجود، داشتن فرمولاسیونی تمیز، ساده و با قابلیت تولید آسان، هدف سازمان ها در 50 سال آینده نیز خواهد بود. اما سوالی که مطرح می شود این است که چرا این ساده سازی در طول این مدت طولانی، انجام نشده است؟ درواقع این موضوعمدت زمان زیادی است که هدف  گذاری شده است تا فرمولاسیون ها دارای کم ترین تعداد مواد اولیه و رسیدن به بالاترین سطح محصول باشند. تولیدکنندگان همواره در تلاش برای رسیدن به این هدف و دست یابی به محصولی با کم ترین هزینه، تکرارپذیری بالا با همان مراحل قبلی و با خواص فیزیکی و شیمیایی بالا و … بوده اند.
برای انواع خاصی از محصولات، مانند پوشرنگ های ساختمانی، این مورد صادق است. در مورد سایر پوشرنگ ها، در طول این 50 سال، تغییری در اجزاي کلی، تعداد اجزاي شیمیایی، ترتیب افزودن مواد، پیش ترکیب با افزودنی ها به منظور برطرف کردن مشکلاتی مانند حباب، تاول، حفره، شناورشدن رنگ و … مشاهده نشده است. اما ممکن است این سوال مطرح شود که چرا در فرمولاسیون های صنعت رنگ و پوشش، “افزودنی” استفاده می شود؟ در طول 50 سال گذشته در مهندسی پلیمر، اصلاح سطح رنگدانه ها تغییر کرده است. اما همواره هدف اصلی، حذف افزودنی های از فرمولاسیون بوده است.
حذف افزودنی ها سخت، اما امکان پذیر خواهد بود. با این حال باید تمامی جوانب برای داشتنی محصولی با کیفیت بالا و بدون عیوب مختلف، را در نظر گرفت، چراکه رنگ ها و پوشش ها ترکیبات شیمایی بسیار پیچیده ای هستند.
خواصی که امروزه از پوشرنگ و پوشش انتظار می رود، بسیار حیرت آور است. تمامی اجزا سامانه پوششی در کیفیت نهایی محصول پوشش، اثرگذارند، اما هیچ کدام بحرانی تر از دسته خاصی از مواد شیمیایی به نام “افزودنی ها” نیستند. این مواد جادویی نام هایی از قبیل “روغن مار”، “آب فوفو” و “گرد پری” را به خود اختصاص داده اند که بیان گر قدرت جادویی این مواد هنگام اضافه شدن به پوشرنگ در مقادیر بسیار اندک، هستند. اما افزودنی ها چه هستند و عملکردشان چگونه است؟ در ابتدا نگاهی به بازار جهانی افزودنی ها بیندازیم. با وجود میزان مصرف بسیار پایین این مواد در فرمولاسیون ها (معمولا کم تر از 4 درصد)، ارزش این افزودنی ها به میزان 13 درصد هزینه مواد اولیه پوشش ها است، که نشان می دهد آنها به طور قابل توجهی از نظر تولید کنندگان پوشش در جهان، جزء ارزش افزوده هستند (شکل 1 و 2).

 

مترجم: معصومه کاویانی دارانی، دانشجو دکتري مهندسی رنگ، پژوهشگاه رنگ

 

(ادامه دارد …)

متن کامل این مقاله را در شماره 235دوماهنامه پوشرنگ از گروه مجلات بسپار که در پایان اردیبهشت ماه 1401 منتشر شده است بخوانید.

در صورت تمایل به دریافت نسخه نمونه رایگان و یا دریافت اشتراک با شماره های ۰۲۱۷۷۵۲۳۵۵۳ و ۰۲۱۷۷۵۳۳۱۵۸ داخلی ۳ سرکار خانم ارشاد تماس بگیرید. نسخه الکترونیک این شماره از طریق طاقچه  و  فیدیبو  قابل دسترسی است.